برخی کارشناسان معتقدند افزایش مصرف برق در بخش صنعت نشان از افزایش میزان تولید و به‌تبع آن اشتغال دارد، اما بد نیست بدانید تنها افزایش تولید و اشتغال، میزان مصرف برق را رشد نداده، بلکه تولید هر تن فولاد در کشور به‌دلیل رعایت نکردن سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی، ۳۰۶ کیلووات ساعت انرژی برق بیشتری مصرف می‌کند.
کارشناسان معتقدند در سال۱۴۰۰ کل ناترازی ایجاد شده در بخش برق معادل ۷میلیارد کیلووات ساعت بوده است و این یعنی چنانچه صنایع کشور مطابق الگوی سایر کشورهای توسعه‌یافته برای تولید محصول، برق استفاده می‌کردند، نه‌تنها کشور با ناترازی ناشی از تولید و مصرف برق مواجه نمی‌شد، بلکه تراز مثبت معادل ۱۷میلیارد کیلووات ساعت برای صنعت برق به‌وجود می‌آمد.
برق ارزان
یکی از دلایلی که سبب شده این میزان هدررفت برق در بخش صنعت داشته باشیم یارانه‌ای است که به بخش‌های صنعتی ازجمله فولاد اختصاص می‌یابد و همین قیمت ارزان برق، هدررفت آن را در بخش صنعت توجیه‌پذیر کرده است. شاید بد نباشد برای درک صحیح و عمیق از میزان هدررفت برق در بخش فولاد نظرتان را به گزارشی که به‌تازگی توسط تارنمای استاتیستا منتشر شده جلب کنیم که در آن آمده است متوسط قیمت برق صنعتی در ۹ کشور برتر تولیدکننده فولاد دنیا، هشت برابر متوسط قیمت برق صنعتی در ایران است!
گفته می‌شود صنعت فولاد ایران سالانه معادل نیاز برق همه کلانشهرهای کشور برق هدر داده و از این مسیر تا ۳۰درصد به افزایش ناترازی برق دامن می‌زند؛ سال‌هاست بحث تولید فولاد سبز مطرح است، روشی که با استفاده از فناوری‌های نسل چهار صنعت و صرفه‌جویی انرژی، نه‌تنها میزان تولید را کاهش نمی‌دهد، بلکه ضمن افزایش میزان تولید، کاهش مصرف انرژی را هم به دنبال دارد، اما همچنان مغفول مانده است.
محمدرضا موثقی‌نیا، مدیرعامل سازمان ایمیدرو پیش از این اعلام کرده بود به دنبال این هستیم مجموعه‌های صنعتی به‌خصوص آن‌هایی که مصرف برق بالایی دارند مانند شرکت‌های فولادی را از مدار برق سراسری کشور خارج کنیم و آن‌ها به‌طور مستقل برق خود را تأمین کنند. بر همین اساس تا امروز ۶۰۰ مگاوات نیروگاه ایجاد شده و مطابق توافق‌نامه‌ای که با وزارت نیرو به امضا رسیده در یک زمان‌بندی مشخص‌شده یک نیروگاه ۱۰ هزار مگاواتی افتتاح خواهد شد و به‌طور کلی تا سال آینده نیروگاه‌های برق مختص به واحدهای صنعتی درمجموع به ۲هزار مگاوات خواهد رسید.
استفاده از تجهیزات قدیمی از مهم‌ترین دلایل هدررفت برق
محسن شادمان، کارشناس صنعت برق در گفت‌وگو با قدس ضمن بیان اینکه فولاد یکی از صنایع پرمصرف در حوزه انرژی و به‌ویژه برق است، اظهار کرد: یکی از عواملی که میزان مصرف برق را در صنعت فولاد افزایش داده، بهره‌گیری از تجهیزات قدیمی است که این تجهیزات هم کیفیت و راندمان را پایین می‌آورند وهم میزان مصرف انرژی را افزایش می‌دهند.
وی به ارزان بودن نرخ برق در ایران در مقایسه با سایر کشورها اشاره کرد و ادامه داد: سیاست‌گذاران برای رفع این موضوع می‌توانند برای صنایع مختلف نرخ‌های متفاوتی ارائه کنند که اتفاقاً به لحاظ فنی هم قابل اجراست، کما اینکه هم‌اکنون نرخ برق در بخش خانگی و کشاورزی با یکدیگر تفاوت دارد و حتی در بخش خانگی هم بسته به منطقه زندگی، نرخ‌ها متفاوت است؛ اما متأسفانه به دلیل مسائل سیاسی و حواشی که ممکن است این عمل به‌دنبال داشته باشد، سیاسیون ترجیح می‌دهند به‌همین رویه ادامه دهند.
شادمان ضمن تأکید بر اینکه بی‌شک تبعات افزایش نرخ برق در بخش صنایعِ پرمصرف بسیار کمتر از تبعات ناترازی برق است، خاطرنشان کرد: منطقی‌ترین و عاقلانه‌ترین اقدام می‌تواند افزایش نرخ باشد؛ اما ما عادت داریم مسائل را حل‌نشده باقی بگذاریم.
کارشناسان معتقدند ۳۴درصد از انرژی تأمین‌شده برای صنعت فولاد کشور شامل برق و گاز طبیعی بدون هیچ استفاده‌ای در فرایند تولید هدر می‌رود و این درصورتی است که هدایت اتلاف انرژی در صنعت فولاد به یک بویلر و تولید بخار، می‌تواند ضمن اینکه انرژی لازم برای تولید برق را تأمین کند؛ سهم اتلاف حرارتی را هم از ۴۳درصد به ۱۰درصد کاهش دهد.
با این اوصاف به نظر می‌رسد متولیان حوزه انرژی باید چاره‌ای اساسی برای رفع ناترازی برق داشته باشند، چراکه بی‌تردید با شروع فصل گرما باز شاهد برخی تصمیمات خواهیم بود که برای جلوگیری از خاموشی‌ها در بخش مسکونی، برق صنعتی‌ها را قطع می‌کنند و قرار است هزینه کاستی‌ها در بخش زیرساخت‌های تولید برق را عده‌ای دیگر بپردازند تا بخش‌هایی چون فولاد و واحدهای بزرگ دولتی دیگر به زحمت نیفتند و به فکر ایجاد نیروگاه نباشند!
نظر شما